2014 წლის 24-26 სექტემბერს, მესტიაში ჩატარდა რეგიონალური კონფერენცია – მსოფლიო მემკვიდრეობა და მდგრადი განვითარება. კონფერენცია ორგანიზებულ იყო კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნული სააგენტოს ინიციატივით, პარტნიორ ორგანიზაციებთან – საქართველოს იუნესკოს საქმეთა ეროვნული კომისია, საქართველოს ეროვნული მუზეუმი, გ. ჩუბინაშვილის სახ. ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის კვლევის ეროვნული ცენტრი – თანამშრომლობით. კონფერენციაში მონაწილეობდნენ იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის ცენტრის (UNESCO World Heritage Centre), რესტავრაციისა და კონსერვაციის საერთაშორისო ცენტრის (UCCROM), ძეგლებისა და ღისშესანიშნავი ადგილების საერთაშორისო საბჭოს (ICOMOS), ბუნების კონსერვაციის საერთაშორისო კავშირის (IUCN), აგრეთვე საქართველოს სახელმწიფო უწყებების, არასამთავრობო ორგანიზაციების  წარმომადგენლები და დარგის სპეციალისტები.

კონფერენციაზე განხილულ იქნა იუნესკოს მსოფლიო მემკვიდრეობის კონვენციის საკითხები, საერთაშორისო ორგანიზაციების როლი და გამოცდილება მსოფლიო კულტურული და ბუნების ძეგლთა მართვისა და განვითარების პროცესში, მსოფლიო მემკვიდრეობის საქართველოს სახელმწიფო პოლიტიკა, კანონპროექტი მსოფლიო მემკვიდრეობის შესახებ, აგრეთვე ზემო სვანეთის კულტურული ლანდშაფტის განვითარების საკითხები, ზემო სვანეთში განხორციელებული, მიმდინარე და დაგეგმილი სახელმწიფო პროექტები, სვანეთის არამატერიალური მემკვიდრეობის ინვენტარიზაციის შედეგები.

სხვა მოხსენებებს შორის, კონფერენციაზე წარმოდგენილი იყო გ. ჩუბინაშვილის სახ. ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის კვლევის ეროვნული ცენტრის თანამშრომლების – მ. ყენიას და გ. პატაშურის – მოხსენებები სვანური ფერწერული სკოლისა და სვანეთის საეკლესიო ხუროთმოძღვრების შესახებ.

2014 წლის 4-6 ივნისს რუმინეთში, ქ. კონსტანცაში ჩატარდა საერთაშორისო პროექტის – “ლიმენი. კულტურული ნავსადგურები ეგეოსიდან შავ ზღვამდე“ (2013-2015წწ. დაფინანსებულია ევროკავშირის მიერ), საკოორდინაციო საბჭოს სხდომა და პროექტის პროგრამასთან დაკავშირებული კონფერენცია, რომლის მუშაობაში მონაწილეობა მიიღეს გ. ჩუბინაშვილის ცენტრის თანამშრომლებმა, პროექტის მუშა-ჯგუფის წევრებმა მარიამ დიდებულიძემ და მზია ჯანჯალიამ.

პროექტის მთავარი მიზანია: შეიქმნას ადრებიზანტიური ხანის კულტურული პორტების ერთიანი ქსელი, რომელიც შევა კულტურული  ტურიზმის მარშრუტებში; შეიქმნება ერთიანი საინფორმაციო სისტემა, მომზადდება ვრცელი საინფორმაციო მასალა (ბუკლეტები, ვებ-გვერდები და ა.შ.). ჩატარდება ადგილობრივი ძალების ტრეინინგი პროექტის ამოცანების განსახორციელებლად.

28 აპრილს, 17:00  –  ზაქარია მაისურაძის ნამუშევრების გამოფენის გახსნა.

29 აპრილს, 11:00-16:00 – ზაქარია მაისურაძის 100 წლისთავისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო კონფერენცია.

ამა წლის 5-7 ნოემბერს გიორგი ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის კვლევის ეროვნული ცენტრის ორგანიზებით, იუნესკოს ეგიდით, საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს მხარდაჭერით, კულტურის წამყვანი დაწესებულებების თანამონაწილეობით ჩატარდა საერთაშორისო ინტერდისცილინური კონფერენცია  „ფიროსმანი და ქართული კულტურა“, რომელიც მხატვრის დაბადებიდან 150 წლისთავს მიეძღვნა.
გარდა ქართველი მეცნიერებისა, კონფერენციაში მონაწილეობა მიიღეს მკვლევარებმა ამერიკის შეერთებული შტატებიდან, გაერთიანებული სამეფოდან, რუსეთის ფედერაციიდან, საფრანგეთის რესპუბლიკიდან. სხდომებზე გაშუქდა თემები, რომლებიც შეეხო მხატვრის ბიოგრაფიას, ნაწარმოებთა ატრიბუცია-ექსპერტიზას,  მხატვრის სახეს ხელოვნების სხვადასხვა დარგში, კვლევის მეთოდოლოგიას, XIX-XX საუკუნეთა მიჯნის ქართულ კულტურას.

2013 წელის 24 მაისს გ. ჩუბინაშვილის სახ. ცენტრის სამეცნიერო საბჭოს თავმჯდომარემ პროფესორმა დიმიტრი თუმანიშვილმა მონაწილეობა მიიღო სემინარში “ეკლესია და კულტურა”, რომელიც ჩატარდა მუდმივმოქმედი სემინარის ფარგლებში “ეროვნული თვითმყოფადობა საკაცებრიო ღირებულებების კონტექსტში”. სემინარს აწყობს საქართველოს მართლმადიდებელ ეკლესიასთან არსებული ქრისტიანული კვლევის საერთაშორისო ცენტრი.

მოხსენებები წაიკითხეს ნეკრესის მთავარეპისკოპოსმა მისმა მაღალყოვლადუსამღვდელოესობამ მეუფე სერგიმ და გ. ჩუბინაშვილის სახ. ცენტრის სამეცნიერო საბჭოს თავმჯდომარემ პროფესორმა დიმიტრი თუმანიშვილმა .
მოხსენებების შემდეგ გაიმართა დისკუსია.

2012 წლის 17 დეკემბერს ს. ჯანაშიას სახელობის სახელმწიფო მუზეუმის საკონფერენციო დარბაზში  გიორგი ჩუბინაშვილის ცენტრის და სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის მიერ გაიმართა სამეცნიერო კონფერენცია – ბიჭვინტა,რომელიც მიეძღვნა საქართველოს კათოლოკოს-პატრიარქის,  მცხეთა-თბილისის მთავარეპისკოპოსის, ბიჭვინთისა და ცხუმ-აფხაზეთის მიტროპოლიტის უწმინდესისა და უნეტარესის ილია II-ის საიუბილეო თარიღს – დაბადებიდან 80  და აღსაყდრებიდან 35 წელს.

—-

კონფერენციის პროგრამა

შესავალი სიტყვები

პროფ. ჯ. აფაქიძე
სოხუმის სახელმწიფო უნივერსიტეტის რექტორი
პროფ. მ. დიდებულიძე
გ. ჩუბინაშვილის ეროვნული ცენტრის დირექტორი

მოხსენებები

გ. ლორთქიფანიძე, ვ. ჯაფარიძე
პიტიუნტისა და სებასტოპოლისის ადრექრისტიანული ძეგლები

დ. თუმანიშვილი
ბიჭვინტის ხუროთმოძღვრება

ჯ. გამახარია
ბიჭვინტის ტაძრის აღდგენა და რუსული მონასტრის დაარსება  XIX ს-ში

თ. საყვარელიძე, ლ. ხუსკივაძე
ჭედური ხელოვნების ნიმუშები აფხაზეთიდან

ლ. ახალაძე
აფხაზეთის მატერიალური კულტურის ძეგლების მდგომარეობის საკითხისათვის

ც. ჩაჩხუნაშვილი
ხუროთმოძღვრების რესტავრაცია აფხაზეთში

გიორგი ჩუბინაშვილის ცენტრის ინიციატივით, მიმდინარე წლის 28-30 ნოემბერსტარდება ქართული ხელოვნებათმცოდნეობის ერთ-ერთი თვალსაჩინო მკვლევარის, მერი კარბელაშვილის (1927-2006) დაბადებიდან 85 წლის იუბილესთან დაკავშირებული სამდღიანი საიუბილეო ღონისძიებები.

ათწლეულების მანძილზე ქ-ნი მერი მოღვაწეობდა ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტში (დღეს – გ. ჩუბინაშვილის სახელობის ქართული ხელოვნების ისტორიისა და ძეგლთა დაცვის კვლევის ეროვნული ცენტრი) .

საიუბილეო ღონისძიებები გაერთიანებულია საერთო სახელწოდებით – “მემკვიდრეობა და თანამედროვეობა” და ითვალისწინებს:

საიუბილეო სხდომის გამართვას ელენე ახვლედიანის სახლ-მუზეუმში (28 ნოემბერი, 14 საათი; ქიაჩელის ქ. 12.)

გამოფენის გახსნას შ. ამირანაშვილის სახელობის ხელოვნების მუზეუმში (28 ნოემბერი, 17 საათი; ლ. გუდიაშვილის ქ. 1.)

III. სამეცნიერო სხდომებს საქართველოს ეროვნული ბიბლიოთეკის  საკონფერენციო დარბაზში (29-30 ნოემბერი, 10.30-15.00 სთ., ლ. გუდიაშვილის ქ. 7.)

ხელოვნებათმცოდნე მერი კარბელაშვილი იკვლევდა ახალი და თანამედროვე ქართული ხელოვნების დარგების განვითარების პროცესებს. მისი სამეცნიერო მემკვიდრეობა მოიცავს როგორც ზოგად-მიმოხილვით შრომებს, ასევე,  მონოგრაფიულ ნაშრომებს, ალბომებს და ცალკეულ სტატიებს წამყვანი ქართველი მხატვრების  შემოქმედების შესახებ.

საიუბილეო სხდომაზე (ელენე ახვლედიანის სახლ-მუზეუმში) ნაჩვენები იქნება მცირეფორმატიანი ინფორმაციული `ფილმი~ ქ-ნი მერის წინაპრების, წმინდანად შერაცხული ძმები კარბელაშვილების შესახებ. წაკითხულ იქნება მოხსენებები მ. კარბელაშვილის სამეცნიერო და პედაგოგიური მოღვაწეობის შესახებ (დ. თუმანიშვილი, ს. ლეჟავა); ახალგაზრდა მუსიკოსების მიერ შესრულდება მუსიკალური კომპოზიციები; წაკითხულ იქნება ახლად თარგმნილი უ. შექსპირის სონეტები (ნ. რამიშვილი).

გამოფენა `მემკვიდრეობა და თანამედროვეობა.

გამოფენაზე თავმოყრილია იმ მხატვართა ნამუშევრები, რომელთა შემოქმედების შესწავლასა და კვლევას ეთმობა მერი კარბელაშვილის სამეცნერო მემკვიდრეობის უმთავრესი ნაწილი.

ამგვარი მცდელობა პირველია, იმ თვალსაზრისით, რომ გამოფენა მეცნიერის კვლევის კვალდაკვალ ვითარდება. ექსპოზიციის ამგვარი კუთხით გაშლა-წარმოჩენა გამოკვეთს თვით მეცნიერის ინტერესების სფეროს და კვლევის მიმართულებას. ზოგ შემთხვევაში მერი კარბელაშვილი იყო პირველი, ვინც ნათლად გამოავლინა ხელოვანთა შემოქმედების მნიშვნელობა და საფუძველი დაუდო მომავალში ამა თუ იმ მხატვრის შემოქმედების კიდევ უფრო ღრმა და საფუძვლიან შესწავლას.

ექსპოზიციის გაცნობისას, მნახველს საშუალება ეძლევა თვალი გაადევნოს XX ს-ის სახვითი ხელოვნების დარგთა განვითარებაში მიმდინარე პროცესებს, ამის საშუალებას კი სხვადასხვა თაობის ქართველ მხატვართა გამორჩეული ოსტატების ნამუშევრების წარმოდგენა იძლევა.

ექსპოზიციაზე თავმოყრილია ფერწერული და გრაფიკული ნამუშევრები, ქანდაკება, რომელთა ნაწილის ექსპონირება პირველად ხდება, რაც კიდევ უფრო ზრდის ამ გამოფენის მნიშვნელობას.

გამოფენაზე წარმოდგენილი ნამუშევრების მიხედვით, ფართო საზოგადოებას და სპეციალისტებს პირველად ეძლევათ საშუალება, თვალი მიადევნონ და შეაფასონ ქართული ხელოვნების განვითარების პროცესები იმ კუთხით, როგორც ეს ჰქონდა გააზრებული მკვლევარს და, ამავე დროს, თვალი მიადევნონ მხატვართა შემოქმედების განვითარებას დროის საკმაოდ დიდ მანძილზე (გამოფენა გაგრძელდება 12 დეკემბრამდე).

ორდღიანი კონფერენციის (29-30 ნოემბერი) ფარგლებში 22 ქართველი ხელოვნებათმცოდნის მიერ წარმოდგენილი იქნება მოხსენებები, რომლებშიც განხილული იქნება ძველი, ახალი და თანამედროვე ქართული ხელოვნების საკითხები.

გამოფენაზე წარმოდგენილი ვიზუალური მასალა და კონფერენციაზე განხილული მოხსენებების თემატიკა ბევრად ცდება მერი კარბელაშვილის მეცნიერული კვლევის დროით ჩარჩოებს და გვაცნობს ბევრ ახალ მასალას, თითქმის დღევანდელ დღემდე. სწორედ ამან განაპირობა საიუბილეო ღონისძიებების ერთ სახელწოდებაში მოქცევა: `მემკვიდრეობა და თანამედროვეობა.

საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა დაცვის სამინისტროს ინიციატივითა და მხარდაჭერით ფესტივალის ფარგლებში ჩატარდა რიგით მეორე ლიტერატურული ფორუმი-დიალოგი ქართველი და უცხოელი გამომცემლების, მთარგმნელებისა და მწერლებისთვის.  ფორუმ-დიალოგის მიზანია ხელი შეუწყოს როგორც უცხოური ლიტერატურის პოპულარიზაციას საქართველოში,  ასევე ქართული ლიტერატურის პოპულარიზაციას საზღვარგარეთ, ახალი კონტაქტების დამყარებას ქართულ და უცხოურ გამომცემლობებს შორის.

გიორგი ჩუბინაშვილის ცენტრის დირექტორმა მარიამ დიდებულიძემ წაიკითხა მოხსენება “ხელოვნების ისტორია უახლეს ქართულ გამოცემებში” (ინგლისურ ენაზე).