ლეჟავა გიორგი

 

ლეჟავა სამსონ

ხელოვნებათმცოდნე, ცენტრის მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო   –  ქართული ხალხური ხელოვნება, თანამედროვე ქართული ფერწერა.
საქმიანობა  –  თბილისის სამხატვრო აკადემიის პედაგოგი, მიჰყავს ვიზუალური ფოლკლორისა და 1950-1960 წწ. ქართული ფერწერის მიმდიმარეობანის კურსი. ალმანახ “სპექტრის” სარედაქციო საბჭოს წევრი; კრებულ “საქართველოს სიძველენის” რედკოლეგიის წევრი.
რჩეული ნაშრომები: 1. ნიკო ფიროსმანაშვილის მხატვრობის მნიშვნელობისათვის, სპექტრი, თბ., 2005; 2. Разговор о Грузинской культуре, Литуратурная Грузия, 2000; 3. Kolkh oda-sakhli. International training course. Significance of the Vernacular Architecture and problems of its Conservation. The world Heritage Centre Unesco. ICOMOS /Georgia. Tbilisi, 1997; 4. ანთროპომორფულობის თარგმანებისა და კოსმოგრამულობის პრინციპი ქართულ ხალხურ ხუროთმოძღვრებაში, საქართველოს სიძველენი, 3, თბ., 2003; 5. საქართველოს ხალხური არქიტექტურის ზოგადი მახასიათებლებისათვის, საქართველოს სიძველენი, 1, 2002;  6. კოლხური ოდა-სახლები რაჭაში, თბ., 2007; 7. ონის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი (კატალოგი), თბ., 2013 (თანაავტორი)
მისამართი: ბარნოვის ქ. N73, თბილისი, ტელ: (+995 32)  226413

  1. გოგი თოთიბაძე, ცისკარი,  N10, 1980;
  2. ზურაბ ნიჟარაძე, ცისკარი,  N5, 1981;
  3. რაჭული ხით ხუროობის  დეკორატიული გაფორმების საკითხები, ძეგლის მეგობარი,  60, 1982;
  4. ხის ხუროთმოძღვრების ძეგლები რაჭაში, მეცნიერება და ტექნიკა, 1982;
  5. ჯიბსონ ხუნდაძის ფერწერა, საბჭოთა ხელოვნება,  N2, 1985;
  6. დიმიტრი ხახუტაშვილი, თბ., 1985;
  7. დიმიტრი ხახუტაშვილი, საბჭოთა ხელოვნება,  N6, 1985;
  8. უცნობი მხატვარი გიგო ტარიელაშვილი, ფრესკა, 1985;
  9. ხის საცხოვრებელი და ქართული ხუროთმოძღვრების ტრადიცია, საბჭოთა ხელოვნება,  N10, 1987;
  10. ქართველ აბსტრაქციონისტთა პირველი ჯგუფური გამოფენა, ხელოვნება,  N35, 1988;
  11. 50იანი წლების ქართული ფერწერა პერიოდულ პუბლიკაციებში, სპექტრი,  N1, 1990;
  12. აფხაზური და ქართული ხალხური ხუროთმოძღვრების ერთიანობის საკითხისათვის, ხელოვნება,  N2, 1993;
  13. ალ. ბანძელაძის შემოქმედება, ხელოვნება,  N3– 4, 1994;
  14. ჯ. კუხალაშვილის მხატვრობის სპეციფიკისათვის, სპექტრი,  N3– 4, 1994;
  15. დრამატიზებულიც, საზეიმოც (ე. კალანდაძის ფერწერა), ხელოვნება,  N46, 1995;
  16. ალ. ბანძელაძის შემოქმედება 50იანი წლების მხატვრობის პრობლემატიკასთან მიმართებაში, სპექტრი,  N56, 1996;
  17. ოდასახლი, როგორც ქართულაფხაზური ერთობის სიმბოლო, ძეგლის მეგობარი,  N2 (97), 1997;
  18. ოდასახლი, კრებ: The World Heritage Centre, Tb., 1997;
  19.  Kolkh oda-sakhli. International training course. Significance of the Vernacular Architecture and problems of its Conservation. The world Heritage Centre Unesco, ICOMOS / Georgia. Tbilisi, 1997;
  20. ორნამენტის მრავალფუნქციური როლი ხალხურ ხუროთმოძღვრებაში, ლიტერატურა და ხელოვნება,  N2, 1999;
  21. ორნამენტის რაობის საკითხისათვის, ძეგლის მეგობარი,  N3 (110), 2000;
  22. Разговор о Грузинской культуре, Литуратурная Грузия, 2000;
  23. ხალხური ხელოვნების თვისობრიობის ზოგიერთი საკითხისათვის, ძეგლის მეგობარი,  N2 (109), 2000;
  24. ჩუქურთმიანი აივნები კახეთში, ხელოვნება,  N3– 4, 2000;
  25. ხალხური ხელოვნების პრობლემატიკა რენე შმერლინგის ნააზრევში, რ. შმერლინგისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო სესია, მოხსენებების კრებული, თბ., 2000;
  26. ძველი თბილისი   –   განსაცდელი თუ კატასტროფა? წელიწდეული, IV-V, თბ., 19992001;
  27. არქიტექტურის დესაკრალიზაცია, Academia, 3, 2002;
  28. ძველი თბილისი მიწისძვრის შემდგომ   –  რას ჰკარგავს საქართველო, ხელოვნება,  N12, 2002;
  29. საქართველოს ხალხური არქიტექტურის ზოგადი მახასიათებლებისათვის, საქართველოს სიძველენი, 1, 2002;
  30. ანთროპომორფულობის თარგმანებისა და კოსმოგრამულობის პრინციპი ქართულ ხალხურ ხუროთმოძღვრებაში, საქართველოს სიძველენი, 3, თბ., 2003;
  31. ნიკო ფიროსმანაშვილის მხატვრობის მნიშვნელობისათვის, სპექტრი, თბ., 2005,
  32. კოლხური ოდა-სახლები რაჭაში, თბ., 2007,
  33. ონის მხარეთმცოდნეობის მუზეუმი (კატალოგი), თბ., 2013  (თანაავტორი)
Leave a comment
 

ლებანიძე დალი

ხელოვნებათმცოდნე,  ცენტრის მეცნიერი თანამშრომელი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო  –  თანამედროვე ხელოვნება.
საქმიანობა  –  კულტურის სამინისტროსთან არსებული მოძრავი ძეგლების    საექსპერტო კომისიის წევრი.
რჩეული ნაშრომები: 1. დავით კაკაბაძე  –  კულტურული მემკვიდრეობა, ნეკერი, თბ., 1999 (მ. მეძმარიაშვილთან ერთად); 2. დაზგური გრაფიკის საკითხისათვის,  თსუ ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის კათედრის სამეცნიერო შრომები, თბ., 1999; 3. ქართული ფერწერა, მეოცე საუკუნის ოსტატები, თაობიდან თაობამდე, ტ. III-IV, თბ., 2000; 4. ლალი ზამბახიძის შემოქმედება, ხელოვნება,  N2,  2000;  5.  თეატრის მხატვრობა 1920-1950, რუსთაველის თეატრი, თბ., 2008 (თანაავტორი) 

  1. თბილისის ყოფა ქართველ მხატვართა შემოქმედებაში, ქართული ხელოვნებისადმი მიძღვნილი IV საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბ., 1983;
  2. მხატვარ კლარა კვეესის შემოქმედება, საბჭოთა ხელოვნება,  N8, 1987;
  3. Давид Какабадзе, М., 1989 (თანაავტორები ვ. ბერიძე, მ. მეძმარიაშვილი);
  4. ლორეტა შენგელია-აბაშიძის შემოქმედება, ხელოვნება, N5, 1991; Автандил Попиашвили, М., 1995;
  5. ნატო ამირეჯიბი, თბ., 1997;
  6. დავით კაკაბაძე   –   კულტურული მემკვიდრეობა, ნეკერი, თბ., 1999 (თანაავტორი მ. მეძმარიაშვილი);
  7. დაზგური გრაფიკის საკითხისათვის,  თსუ ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის კათედრის სამეცნიერო შრომები, თბ., 1999;
  8. მხატვარ ლ. ზამბახიძის პლასტიკური ხილვები, ხელოვნება  N3– 4, 2000;
  9. ქართული ფერწერა, მეოცე საუკუნის ოსტატები, თაობიდან თაობამდე, ტ. III-IV, თბ., 2000;
  10. ლალი ზამბახიძე,  თბ.,  2002;
  11. თეატრის მხატვრობა, შოთა რუსთაველის სახელობის თეატრის კოლექცია, თბ.,2008 (თანაავტორი).
Leave a comment
 

კუპრაშვილი ნანა

ხელოვნების ისტორიკოსი,  ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო   –  კედლის მხატვრობის ტექნიკა-ტექნოლოგია.
ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტის თანამშრომელი   –  1989-2006  წლებში.
ამჟამინდელი საქმიანობა – 1998 წლიდან დღემდე არის ე. პრივალოვას სახელობის მხატვრობის ტექნიკური კვლევის ცენტრის “ბეთანია”  –  დირექტორი. 2004 წლიდან – თბილისის სამხატვრო აკადემიის რესტავრაციის, ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის ფაკულტეტის დეკანი.
არის ICOMOS  International -ის წევრი.
რჩეული ნაშრომები: 1. ბერთის სახარება, ლიტერატურა და ხელოვნება, N3-4, 1992; 2. ქართული მონუმენტური მხატვრობის ტექნოლოგიის ზოგი საკითხი, ძეგლის მეგობარი, 1, 1993;  3. კომპოზიციის აგების ერთი ტექნოლოგიური მეთოდი XVI საუკუნის ქართულ კედლის მხატვრობაში, ძეგლთა დაცვის სამმართველო, წელიწდეული, II, 1996; 4. Determination of the treatment and restoration needs of Medieval Frescoes in Georgia, ICOM Committe for Conservation, vol. II, 2002 (თანაავტორი);  5. შუა საუკუნეების ქართული მონუმენტური მხატვრობის ტექნიკის ზოგიერთი თავისებურება,  Academia,  6-7, 2006.

  1. ბერთის სახარება, ლიტერატურა და ხელოვნება, N3– 4, 1992;
  2. ქართული მონუმენტური მხატვრობის ტექნოლოგიის ზოგი საკითხი, ძეგლის მეგობარი,  N1, 1993;
  3. კომპოზიციის აგების ერთი ტექნოლოგიური მეთოდი XVI საუკუნის ქართულ კედლის მხატვრობაში, ძეგლთა დაცვის სამმართველო, წელიწდეული, II, 1996;
  4. Determination of the treatment and restoration needs of Medieval Frescoes in Georgia, ICOM Committe for Conservation, vol. II, 2002  (თანაავტორი);
  5. შუა საუკუნეების ქართული მონუმენტური მხატვრობის ტექნიკის ზოგიერთი თავისებურება,  Academia,  6-7, 2006.
Leave a comment
 

კლდიაშვილი ანა

ხელოვნებათმცოდნე, ცენტრის უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი, ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო  –  მედიევისტიკა (შუა საუკუნეების ქართული სახვითი ხელოვნება, კედლის მხატვრობა), წინაქრისტიანული ხანის ხელოვნება.
საქმიანობა  –  თბილისის სამხატვრო აკადემიის რესტავრაციის, ხელოვნების ისტორიისა და თეორიის ფაკულტეტის ასოცირებული პროფესორი, ამავე ფაკულტეტზე კითხულობს ლექციებს: შესავალი ხელოვნების ისტორიაში, მხატვრული ნაწარმოების ანალიზის საფუძვლები, სახელოვნებათმცოდნეო კვლევის მეთოდები; ხელოვნების ისტორიის  და თეორიის დეპარტამენტის უფროსი; ხელოვნების ისტორიაში სამაგისტრო პროგრამის ხელმძღვანელი.
რჩეული ნაშრომები: 1. ვარძიის მოხატულობის ერთი საკვანძო გამოსახულების შესახებ,  ACADEMIA,  ტ. 6-7, 2006; 2. წიგნები სერიიდან “ხელოვნების ისტორია”: «ძველი ეგვიპტე», თბ., 2000; «საქართველო». ტ. I, (თანაავტორი მ. იზორია) თბ., 2001; 3. ბორჯომის ხეობის ბრინჯაოს დისკოების ფუნქციისათვის,  ACADEMIA,  ტ. II, 2001; 4. ვარძიის პირი ღმრთისა და მისი მიმართება საქტიტორო პორტრეტთან. საქართველოს საპატრიარქო, II საერთაშორისო სიმპოზიუმის მასალები, 2005; 5. წეროს გამოსახულების სიმბოლური მნიშვნელობის შესახებ მტკვარ-არაქსის კულტურაში, საქართველოს სიძველენი, N7-8, 2005; 6. «ხელოვნება», X კლასის სახელმძღვანელო, 2006.

  1. მხატვარი მანანა ბობოხიძე, კატალოგი,  თბ., 1980;
  2. მხატვარ ამირ კაკაბაძის გრაფიკული სერიები,  ქართული ხელოვნებისადმი მიძღვნილი  IV  საერთაშორიო სიმპოზიუმი, თბ., 1981;
  3. ვარძიის მოხატულობანი, ვარძიის 800 წლისთავისადმი მიძღვნილი გასვლითი კონფერენციის მასალები, ასპინძა 1985;
  4. ვარძიის ანანაურის ეკლესიისა და მიმდებარე დასავლეთის სათავსის მოხატულობათა შედარება, ძეგლის მეგობარი, N3, 1986;
  5. ვარძიის ანანაურის დასავლეთ სათავსის მოხატულობა, სპელეისტიკური კრებული   –   საქართველოს მღვიმეები და გამოქვებულები, N12, 1988;
  6. ვარძიის ანანაურის მოხატულობა, ქართული ხელოვნებისადმი მიძღვნილი  VI  საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბ., 1989;
  7. მეფედ კურთხევის გამოსახულებანი შუა საუკუნეების ქართულ მონუმენტურ მხატვრობაში, ლიტერატურა და ხელოვნება, 34, 1991;
  8. თანამედროვე ქართული მხატვრობა, ერევანში ქართველ მხატვართა გამოფენის კატალოგი, ერევანი 1996;
  9. საქართველოს თავადაზნაურთა საკრებულოს მხატვართა გამოფენის კატალოგი, თბ., 1996;
  10. მხატვარი გია ბუღაძე, კატალოგი, თბ., 1997;
  11. გია ბუღაძის სერია «საკრალური ტევრი», კატალოგი, თბ., 1997;
  12. ვარძიის ანანაურის ეკლესიის მოხატულობის იკონოგრაფიული პროგრამა (XV საუკუნის II ნახევარი), საერთაშორისო სპელეისტიკური კონფერენციის მასალები, თბ., 1997;
  13. ხელოვნების ნაწარმოების შეფასების კრიტერიუმები და თანამედროვე ბაზარი, თანამედროვე სახვითი ხელოვნებისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო კონფერენციის მასალები, თბ., 1998;
  14. პალეოლოგოსთა ხანის მონუმენტური მხატვრობის ზოგი სტილური ნიშნის მიმართება თაბორის ნათლის პრობლემასთან ისიხაზმის მოძღვრებაში, თსუ 80 წლისთავისადმი მიძღვნილი სამეცნიერო კონფერენციის მასალები, თბ., 1998;
  15. წიგნები სერიიდან “ხელოვნების ისტორია”: «ძველი ეგვიპტე», თბ., 2000; «საქართველო»  (უძველესი დროიდან გვიანბრინჯაოადრერკინის ხანამდე) ტ. I, (თანაავტორი მ. იზორია) თბ., 2001;
  16. მხატვრული ფორმისა და ფუნქციის მომართებისათვის წინაქრისტიანული ხანის ხელოვნებაში, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, I, 2001;
  17. ბორჯომის ხეობის ბრინჯაოს დისკოების ფუნქციისათვის,  Academia,  II, 2001;
  18. ვარძიის ქვაბოვანი კომპლექსის ანანაურის ეკლესიის დასავლეთის ეკვდერის მოხატულობის (XIII საუკუნის I ნახევარი) იკონოგრაფიული პროგრამა,  Analecta Iberica,  1,  აღმოსავლეთ და სამხრეთ ევროპის კლდის ძეგლები, თბ., 2001;
  19. ვარძიის ღვთისმშობლის მიძინების სახელობის ეკლესიის მოხატულობის სისტემის შესახებ, ქართული ხელოვნების ნარკვევები,  II, 2002;
  20. ძველი საბერძნეთი, ხელოვნების ისტორია, თბ., 2003;
  21. ვარძიის პირი ღმრთისა და მისი მიმართება საქტიტორო პორტრეტთან, საქართველოს საპატრიარქო, II საერთაშორისო სიმპოზიუმის მასალები,   2005;
  22. წეროს გამოსახულების სიმბოლური მნიშვნელობის შესახებ მტკვარ – არაქსის კულტურაში, საქართველოს სიძველენი,  7-8, 2005;
  23. ვარძიის მოხატულობის ერთი საკვანძო გამოსახულების შესახებ,  Academia,  6-7, 2006;
  24. «ხელოვნება»,  X კლასის სახელმძღვანელო,  2006.
Leave a comment
 
 
 

კილაძე ცისია

ხელოვნებათმცოდნე, ცენტრის მეცნიერი თანამშრომელი, ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო  –  ქართული შუა საუკუნეების მონუმენტური მხატვრობა, XIX-XX საუკუნეების ქართული დაზგური მხატვრობა და მისი მიმართება ევროპულ მხატვრობასთან.
საქმიანობა  –  თბილისის შოთა რუსთაველის  კინოსა და თეატრის უნივერსიტეტის სხვადასხვა ფაკულტეტზე მიჰყავს   ხელოვნების ზოგადი თეორიის კურსი;   საქართველოს ეროვნული გალერეის თანამშრომელი და  მიმდინარე  პროექტის: “საქართველოს ეროვნული გალერეის შესახებ კომპაქტდისკის შექმნა”  –  ხელმძღვანელი და ტექსტის ავტორი; ქრისტიანული არქეოლოგიის, ადრეული შუა საუკუნეების და ბიზანტიური კულტურის კვლევის გერმანული ასოციაციის წევრი.
რჩეული ნაშრომები: 1. შიომღვიმის «ჯვართამაღლების» ეკლესიის მოხატულობის იკონოგრაფიული პროგრამის რამდენიმე თავისებურება, საქართველოს სიძველენი, N 1, თბ., 2002; 2. წმინდა სვიმეონ მესვეტის გამოსახულება შიომღვიმის მონასტრის  “ჯვართამაღლების”  ეკლესიის მოხატულობაში, კავკასიის მაცნე, N 8, თბ., 2003; 3. შიომღვიმის მონასტრის ჯვართამაღლების ტაძრის მოხატულობა, ხელოვნებათმცოდნეობის კანდიდატის ხარისხის მოსაპოვებლად წარდგენილი სადისერტაციო ნაშრომის ავტორეფერატი, თბ. 2005; 4. წიგნის  –  ხელოვნების ისტორია  –  შესავალი, გამოცემული ჰანს ბელტინგის, ჰაინრიხ დილის, ვოლფგანგ კემპის, ვილიბალდ ზაუერლენდერის და მარტინ ვარნკეს მიერ, გერმანულიდან ქართულ ენაზე თარგმანი, თბ., 2005;  5.  თბილისური სადარბაზოები, თბ., 2008 (თანაავტორი). 

  1. შიომღვიმის «ჯვართამაღლების» ეკლესიის მოხატულობის იკონოგრაფიული პროგრამის რამდენიმე თავისებურება, საქართველოს სიძველენი,  1, თბ.,  2002;
  2. წმინდა სვიმეონ მესვეტის გამოსახულება შიომღვიმის მონასტრის  «ჯვართამაღლების» ეკლესიის მოხატულობაში, კავკასიის მაცნე,  N8, თბ.,  2003;
  3. შიომღვიმის მონასტრის ჯვართამაღლების ტაძრის მოხატულობა, სადისერტაციო ნაშრომის ავტორეფერატი, თბ., 2005;
  4. წიგნის  –  ხელოვნების ისტორია  –  შესავალი, გამოცემული ჰანს ბელტინგის, ჰაინრიხ დილის, ვოლფგანგ კემპის, ვილიბალდ ზაუერლენდერის და მარტინ ვარნკეს მიერ, გერმანულიდან ქართულ ენაზე თარგმანი, თბ., 2005;
Leave a comment