რენე შმერლინგი

(1901, თბილისი   –   1967, თბილისი)
ხელოვნების ისტორიკოსი, ქართული ხელოვნების გამოჩენილი მკვლევარი. ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი (1966). იგი თბილისში დაიბადა, აქვე გაატარა თავისი ცხოვრება, თავისი საქმით მთლიანად საქართველოსთან, ქართულ ხელოვნებასთან იყო დაკავშირებული. დაამთავრა თბილისის სამხატვრო აკადემია (1929). მუშაობდა საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმში, 1941-იდან იყო ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტის უფროსი მეცნიერი თანამშრომელი. ფუძემდებლური ნაშრომები შექმნა შუა საუკუნეების ქართული ხუროთმოძღვრების და ხუროთმოძღვრული დეკორის, ძველი ქართული ქანდაკების, ხელნაწერი წიგნის მხატვრული მორთულობის შესახებ. იკვლევდა ქართული პალეოგრაფიის საკითხებს და ქართულ ხელოვნებას. გამოქვეყნებული აქვს აგრეთვე პოპულარული ნაშრომები   –   გზამკვლევები ძველი ქართული ხუროთმოძღვრული ძეგლების შესახებ. შმერლინგის შრომებს მნიშვნელოვანი ადგილი უჭირავს ქართული ხელოვნებისადმი მიძღვნილ სამეცნიერო ლიტერატურაში.

რ. შმერლინგის ნაშრომებისთვის დამახასიათებელია ყოველი ნაწარმოებისა და ძეგლის განსაკუთრებული სიბეჯითით გამოკვლევა, ყოველმხრივი შესწავლა, მახვილი მხატვრული ანალიზი. მას უტყუარი ლიტერატურული ნიჭიც ჰქონდა, რაც აგრეთვე გამოარჩევს მის თხზულებებს.

რენე შმერლინგი თავისი საქმის ფანატიკოსი იყო. თითქმის მთელი საქართველო ჰქონდა შემოვლილი, რამდენიმეჯერ იყო სვანეთში, დაღესტანში. დაუღალავი მოსიარულე იყო, უამრავი ძეგლი ჰქონდა ნანახი, თავის უბის წიგნაკებში ყოველი მათგანის დაწვრილებითი აღწერა და მშვენიერი ჩანახატები შეჰქონდა. მასთან ურთიერთობა საინტერესო იყო კოლეგებისთვის და დიდად სასარგებლო ახალგაზრდა სპეციალისტებისთვის. მან 26 წელი იმუშავა ინსტიტუტში, ღრმა კვალი დატოვა მის საქმიანობაშიც და ქართული ხელოვნების მეცნიერებაშიც.

ბიბლიოგრაფია

• Образцы декоративного убранства грузинских рукописей, Тб., 1940;
• Самтавро – памятник XI  века,  Ars Georgica, 1, თბ., 1942;
• Золотой сосуд из Чхороцку,  Ars Georgica, 1, თბ., 1942;
• Храмы в древних селениях Триалети – Олтиси и Тетри-Цкаро,  Ars Georgica, 2, თბ., 1948;
• Постройка моларет-ухуцеса  царя Георгия Блистательного в сел. Даба, Ars Georgica, 2, თბ., 1948;
• ქართული ხუროთმოძღვრული ორნამენტი, თბ., 1954;
• Древний Цвимоетский храм близ с. Хциси,  Ars Georgica, 4, თბ., 1955;
• Творчество художника Иосифа Габашвили,  Ars Georgica, 5, თბ., 1959;
• Окрестности Тбилиси, Тб., 1960 (ვ. დოლიძესთან და თ. ბარნაველთან ერთად);
•  Малые формы в архитектуре средневековой Грузии,Тб.,1962;
• Церковь св. Нины в Тхоти, საქართველოს მეცნიერებათა აკადემიის   მოამბე, 6, 1963 (თ.   ბარნაველთან ერთად);
• Церковь в сел. Дарквети,  Ars Georgica, 6 -A, თბ., 1963;
• Годы творчества художника С. Валишевского в Грузии, Ars Georgica, 6-В, თბ., 1964;
• Художественное оформление грузинской рукописной книги IX – XI вв,т. 1, Тб.,  1967; т.2, Тб., 1979;
• Купольный храм в Икви,  Ars Georgica, 7 – A, თბ., 1971.