მაჩაბელი კიტი

ხელოვნებათმცოდნე, ცენტრის მთავარი მეცნიერი თანამშრომელი, ხელოვნებათმცოდნეობის დოქტორი.
სამეცნიერო კვლევის სფერო  –  გვიანანტიკური და ადრექრისტიანული  ხელოვნება  (პლასტიკა),  ქართული ქრისტიანული ხელოვნების გენეზისი, ლითონმქანდაკებლობა, ქრისტიანული იკონოგრაფია, თანამედროვე ქართული სახვითი ხელოვნება.
საქმიანობა  –  ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტის დეკორატიული გამოყენებითი ხელოვნების განყოფილების გამგე  –  1999-2006 წლებში; არის თბილისის სამხატვრო აკადემიის პროფესორი, მიჰყავს ძველი მსოფლიოს ხელოვნების ისტორიის კურსი.
რჩეული ნაშრომები:  1. Позднеантичная торевтика Грузии, Тб., 1976; 2. სვანეთის საგანძურიდან, თბ., 1982; 3. ძველი საქართველოს ვერცხლი, თბ., 1982; 4. Тбилиси, Мцхета,  М., 1981;  5. Stèles géorgiennes en pierre, Edizioni Arte e Moneta,  Lugano, 1997; 6. ქართული ქვაჯვარები, თბ., 1998;  7.  ქართული ქრისტიანული ხელოვნება, ქვის რელიეფები, თბ., 2008; მეორე გამოცემა 2010 (თანაავტორი); 8. ადრეული შუასაუკუნეების ქართული ქვაჯვარები, თბილისი 2008.

1. არმაზისხევის ვერცხლის თასი ანტინოეს გამოსახულებით, საბჭოთა ხელოვნება,  N6, 1962;
2. Две серебряные чаши из Армази, მოამბე,  N 3, 1962;
3. Les medallions italiens provenants de Georgia,  Arte Lombarda,  X,  1, 1965;
4. ირაკლი ოჩიაურის ჭედურობა, საბჭოთა ხელოვნება,  N3, 1967;
5. აშოტ კუხის რელიეფი ტბეთიდან, მაცნე,  N5, 1968;
6. Некоторые вопросы изучения художественного серебра в позднеантичной Грузии, მაცნე,  N4, 1969;
7. ვერცხლის სურები არმაზიდან, ძეგლის მეგობარი,  N17, 1969;
8. Серебряные фиалы из Армази, Тб., 1970;
9. Ираклий Очиаури, М., 1971;
10. ვერცხლის პატერა არმაზისხევიდან, ძეგლის მეგობარი,  N26, 1972;
11. ვერცხლის ლანგარი ურეკიდან, ძეგლის მეგობარი,  N29, 1972;
12. Группа памятников сасанидской торевтики в Грузии, მაცნე,   N 3, 1972;
13. ქართული გამოყენებითი ხელოვნება კრებ: ქართული სახვითი ხელოვნება, თბ., 1974;
14. ალდე კაკაბაძე, საბჭოთა ხელოვნება,  N10, 1974;
15. გურამ გაბაშვილი, საბჭოთა ხელოვნება,   N4, 1975;
16. მარკუს ავრელიუსის პორტრეტი ბაგინეთიდან, საბჭოთა ხელოვნება,   N7, 1975;
17. ვერცხლის ჭურჭლის ფრაგმენტები ურეკიდან, ძეგლის მეგობარი,   N38, 1975;
18. მელითონეობის ხელოვნება ძველ საქართველოში, საბჭოთა ხელოვნება,   N3, 1976;
19. Позднеантичная торевтика Грузии, Тб., 1976;
20. მხატვარ–კერამიკოსი რევაზ იაშვილი, საბჭოთა ხელოვნება,   N7, 1976;
21. La toreutique géorgienne de la fin de l‛antiquité,  Bedi Kartlisa,  XXXIV,  1976;
22. Традиции в раннесредневековой чеканке Грузии, ქართული ხელოვნებისადმი მიძღვნილი II საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბ., 1977;
23. ქართული საერო ოქრომჭედლობის ისტორიიდან, საბჭოთა ხელოვნება,   N10, 1977;
24. Основные проблемы позднеантичного искусства Грузии, Античность и античные традиции в культуре и искусстве народов Советского Востока, М.,1978;
25. О грузинской светской чеканке, Средневековое искусство. Русь. Грузия, М., 1978;
26. ტრადიციების პრობლემა შუა საუკუნეების ქართულ ოქრომჭედლობაში, საბჭოთა ხელოვნება,   N3, 1979;N
27. სასანური სურა სვანეთიდან,  Ars Georgica,  8, 1980;
28. ადრეული შუა საუკუნეების ქართული პლასტიკის ზოგიერთი თავისებურება, ძიებანი ქართულ სახვით ხელოვნებაში, თბ., 1981;
29. Алде Какабадзе, М., 1981;
30. Тбилиси-Мцхета, М., 1981  (ნ. ჯანბერიძესთან ერთად);
31. სვანეთის საგანძურიდან, თბ., 1982;
32.  Некоторые иконографические схемы раннехристианской пластики Грузии, ქართული ხელოვნების IV საერთაშორისო სიმპოზიუმი,  თბ., 1983;
33. ძველი საქართველოს ვერცხლი, თბ., 1983;
34. ძველი ქართული ლითონმქანდაკებლობის ისტორიიდან, თსსა სამეცნიერო შრომების კრებული, თბ., 1983;
35. ძველი ქართული პლასტიკის საწყისებთან (უსანეთის სტელა), საბჭოთა ხელოვნება,  N10, 1984;
36. სოლიკო ვირსალაძე, საბჭოთა ხელოვნება,   N11, 1984;
37. ქანდაკება და ქალაქი, საბჭოთა ხელოვნება,   N3, 1986;
38. ადრეფეოდალური ხანის ქართული პლასტიკის ძეგლი, საბჭოთა ხელოვნება,   N10, 1986;
39. К вопросу о восточных элементах в раннесредневековой пластике Грузии, Художественные памятники и проблемы Востока, Л-д., 1986;
40. Изобразительное искусство Советской Грузии, Тб., 1987;
41. ადრექრისტიანული ქართული პლასტიკის განვითარების ზოგიერთი თავისებურება,  Ars Georgica, 9, 1987;
42. ქვაჯვარის გამოსახულება ძველ ქართულ რელიეფზე,  საბჭოთა ხელოვნება, 1, 1988;
43. სტელის ფრაგმენტი სოფ. ნაღვარევიდან,  მაცნე,  N2, 1988;
44. დავათის სტელის ადგილი შუა საუკუნეების ქართული ხელოვნების სისტემაში, საბჭოთა ხელოვნება, 3, 1989;
45. ღვთისმშობლის თემა საქართველოს ადრექრისტიანულ პლასტიკაში, ქართული ხელოვნების VI საერთაშორისო სიმპოზიუმი, თბ., 1989;
46. Une sculpture géorgienne paléochretienne: la stele du village de Matula. Revue des études caucasiennes et caucasiennes, Paris, N 3, 1989;
47. Zur Erforschung der frühchristlichen georgischen Stelen,  Georgica,  Heft 12,  Jena-Tbilisi,  1989;
48. ბიზანტია და საქართველო, ხელოვნება,   N9, 1990;
49. საერო პორტრეტი ადრეფეოდალურ საქართველოში, ხელოვნება,  N2, 1991;
50. ბრინჯაოს საცეცხლურები საქართველოში, ხელოვნება,  N6, 1991;
51. Les sujets évangeliquessur les stèles géorgiennes,  Byzance et la Géorgie,  Athènes, 1991;
52. სტელის ფრაგმენტი სოფელ საცხენისიდან,   Ars Georgica, 10, თბ., 1992;
53. Il sistema figurativo delle stele georgiane del primo medievo,  Ex Oriente Lux,  Bruxelles,  vol. I, 1992;
54. ძველი ქრისტიანული სიმბოლიკა ადრეული შუა საუკუნეების ქართულ რელიეფებზე (ჯვარი მედალიონში) ლიტერატურა და ხელოვნება,  6, 1992;
55. ობიექტური კვლევისათვის, ადრეფეოდალური ხანის საქართველოს ქანდაკების სახელოსნოს განსაზღვრის ერთი ცდის შესახებ, ხელოვნება, 9–10, 1992;
56. ქრისტიანული თემები ძველ ქართულ პლასტიკაში  (ბრდაძორის ქვასვეტი),  ხელოვნება, 2, 1993;
57. ადრეული შუა საუკუნეების საერო პორტრეტის ისტორიიდან,  ლიტერატურა და ხელოვნება, 1, 1993;
58. ძველი ქრისტიანული სიმბოლიკა ქართულ  ქვასვეტებზე, სპექტრი,   N1–2, 1993;
59. ბორის ციბაძე, ხელოვნება,   N1–3, 1994;
60. ლუი რეო «შუა საუკუნეების რელიგიური ხელოვნება», ხელოვნება,   N4–5, 1995;
61. სახარების თემები ქართულ ქვასვეტებზე, ძეგლის მეგობარი,   N2, 1996;
62. La Géorgie et le monde de Byzance (VIe-VIIe ss.), თსუ საერთაშორისო სიმპოზიუმის მასალები, თბ., 1996;
63. Reliefs on Georgian Stelae within the System of Early Byzantine Arts. Byzantine Studies. Selected Papers,  Art History,  vol.3, Moscow, 1996;
64. Stèles Géorgiennes en pierre,  Lugano, 1997;
65. Ein Werk der europaischen Kleinkunst in Swanetien. Georgica,  Heft 20,  Yena,  1997;
66. ქართული ქვაჯვარები, თბ., 1998;
67. პორტრეტი ადრეული შუა საუკუნეების ქართულ პლასტიკაში  (V-VI სს.).  ლიტერატურა და ხელოვნება, 4, 1998;
68. Early Medieval Stelae in Georgia in the Context of East Christian Art,  Iberica Caucasica,  I,  Curzon Press, 1998;
69. ქართული ჭედური ხატების ისტორიისათვის, ხელოვნება,  N5–6, 1999;
70. ბიბლიური თემები ადრეული შუა საუკუნეების ქართულ პლასტიკაში, თსუ 80 წლისთავისადმი მიძღვნილი სამეცნ. კონფერენციის მასალები, თბ., 1999;
71. Remarques sur l iconographie de la Crucifixion sur les stèles géorgiennes.  Byzantion,  LXX,  Bruxelles,  2000;
72. ქართული ჭედური ხატების ზოგიერთი ასპექტი, თსუ “სამეცნიერო შრომების კრებული”, 2000;
73. რწმენის ნიშანსვეტები, მნათობი,   N1–2, 2000;
74. საქართველო და ბიზანტიური სამყარო, საქართველოს სახელმწიფო მუზეუმის ნარკვევები, 6, თბ., 2001;
75. Фрагмент стелы из селения Сацхениси, Памятники Культуры. Новые Открытия, М., 2001;
76. Georgia and the Byzantine World. Artistic Aspects. Perception of Byzantium and Its Neighbors,  New York,  2001;
77. შედევრები და საუკუნეები, თბ., 2001;
78. დეკორატიულ–გამოყენებითი ხელოვნების კვლევა გ. ჩუბინაშვილის სახ. ქართული ხელოვნების ისტორიის ინსტიტუტში,  ქართული ხელოვნების ნარკვევები,  I,  თბ.,  2001;
79. ღმრთისმშობლის ხატი ადრექრისტიანულ ქართულ ქვასვეტებზე,  Ars Georgica, 11, 2001;
80. მანაბა მაჰომედოვა,  ალბომის შესავალი ტექსტი, მახაჩყალა, 2002;
81. ახალი მასალები ქართული კოსტიუმის ისტორიისათვის, მნათობი,   N5–6, 2002;
82. საქართველო და აღმოსავლურქრისტიანული სამყარო, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, II, 2002;
83. ღმრთისმშობელი – მცირე ორანტა ქართულ ჭედურობაში, საქართველოს სიძველენი,  N4-5, თბ., 2003;
84. Les croix en pierre géorgiennes et leur place dans l‛ art du Haut Moyen Âge,  ΛΑΜΠΉΔΏΝ,  t. 2,  Ateni, 2003;
85. ღმრთისმშობელი – ოდიგიტრიის ერთი ვერსიის შესახებ ქართულ ჭედურობაში, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, III, თბ.,  2004;
86. ღმრთისმშობელი – მცირე ორანტა ქართულ ჭედურობაში, საქართველოს სიძველენი,   N4-5, 2003;
87. უძველესი ლიტურგიკული ნივთები საქართველოში   –   ბრინჯაოს საცეცხლურები,  ლოგოს,  III,  2004;
88. ქართული ქრისტიანული ხელოვნების გენეზისისათვის,  “ქრისტიანობის ოცი საუკუნე საქართველოში”,  2004;
89. Об одном образе Богоматери в грузинской чеканке, Zograf, N 30, 2004-05;
90. გ. ჩუბინაშვილი და ქართული ჭედური ხელოვნების სათავეების საკითხები, ქართული ხელოვნების ნარკვევები, IV, 2005;
91. ქრისტიანული იკონოგრაფიის ჩამოყალიბების საკითხისათვის (შობისა და ნათლისღების კომპოზიციები ადრეული შუა საუკუნეების ქართულ რელიეფებზე, საქართველოს სიძველენი, 9, 2006;
92. Изображение Гроба Господня на памятнике раннесредневекового грузинского искусствва. ПКНО, М.,2006;
93. ქართული ქრისტიანული ხელოვნება, ქვის რელიეფები, თბ., 2008 (თანაავტორი);
94. ადრეული შუა საუკუნეების ქართული ქვაჯვარები, თბ., 2008